W Polsce powstanie instytut badawczy ds. sztucznej inteligencji

Nowa jednostka miałaby powstać we współpracy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), resortów: nauki, obrony i cyfryzacji oraz części polskich uczelni – wyjaśnił podczas briefingu Gawkowski, szef Ministerstwa Cyfryzacji.

"Polski rząd będzie wspierał sztuczną inteligencję" - zapewnił.

Minister nauki Dariusz Wieczorek poinformował, że do końca roku zobowiązał się przygotować wszystkie rozwiązania formalno-prawne, to jest kwestię udziałów, kapitału, organów spółki.

"Spotkaliśmy się z rektorami uczelni i mamy już potwierdzenia od kilku uczelni w Polsce, że wyrażają chęć i deklarują wolę objęcia udziałów w spółce IDEAS" – powiedział szef MNiSW. Na pytanie PAP, które uczelnie będą współtworzyły nowy instytut, Wieczorek zasugerował, że będą to "duże uczelnie, które prowadzą działania związane ze sztuczną inteligencją, czyli Uniwersytet Warszawski, Politechnika Warszawska, AGH, Politechnika Wrocławska". Dodał, że rektor UW prof. Alojzy Nowak od dwóch tygodni koordynuje prace nad stworzeniem konsorcjum uczelni.

"Plan jest taki, żeby w tej nowej formule spółka mogła rozpocząć działania od 1 stycznia 2025 r." – podsumował szef resortu nauki.

Liderem ośrodka miałby być b. dyrektor IDEAS NCBR prof. Robert Sankowski.

"Chętnie podejmę się tego projektu tworzenia instytutu badawczego IDEAS. Cieszę się, że się spotykamy i będziemy mieli szansę kontynuować ten wyjątkowy projekt" – powiedział prof. Sankowski.

"Finansowanie instytutu będzie zapewnione dlatego, że minister nauki jasno deklaruje, że te pieniądze będą. Po drugie w projekt finasowania włączy się Ministerstwo Cyfryzacji, które mam za zadanie również opiekować się, dawać kierunek i wytyczać pewne strategie dotyczące sztucznej inteligencji. Rozpoczęliśmy rozmowy z Ministerstwem Obrony Narodowej, bo uważamy, że komponent obronny również korzysta ze sztucznej inteligencji i powinien być w tym procesie. Są wstępne deklaracje i zgody, co do tego procesu" – zapewnił szef resortu cyfryzacji, wicepremier Krzysztof Gawkowski.

Ośrodek badawczo-rozwojowy IDEAS NCBR został utworzony w 2021 r. przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Pomysłodawcą jego stworzenia był właśnie Piotr Sankowski. Misją IDEAS NCBR jest wsparcie rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce. Sankowski obejmował stanowisko prezesa IDEAS NCBR od 2021 r. do czerwca br.

W wyniku konkursu nowym prezesem ośrodka został w końcu września Grzegorz Borowik.

Pod koniec września w mediach społecznościowych Sankowski ogłosił, że 2 października kończy pracę w IDEAS NCBR na stanowisku lidera grupy badawczej. W reakcji na te informacje z zasiadania w radzie naukowej spółki zrezygnowało sześcioro jej członków, a odejście z instytutu rozważa kilku liderów grup badawczych. O powody zmiany na stanowisku prezesa IDEAS NCBR w listach otwartych do premiera i ministra nauki pytali laureaci grantów ERC oraz naukowcy zajmujący się sztuczną inteligencją w Polsce. Ministerstwo nauki zapewniło wówczas, że w sprawie wyboru prezesa IDEAS NCBR odbyło się "konkurencyjne i transparentne postępowanie kwalifikacyjne". W środę rano w Radiu ZET minister Wieczorek zaznaczył, że unieważnienie konkursu na prezesa, w którym wygrał dr Grzegorz Borowik, nie wchodzi w grę.

Zapytany w czasie czwartkowej konferencji o to, czy rząd planuje reformę całego Narodowego Centrum Badań i Rozwoju - Dariusz Wieczorek odpowiedział: "Oczywiście że tak. Od 1 stycznia będzie też i nowa struktura NCBR. (…) Dzisiaj audyty, które tam zrobiliśmy, pokazują, że ta instytucja źle działała: nie ma transparentnych procedur, nie ma jasnych kryteriów, jest kwestia doboru ekspertów. Jest szereg rzeczy, które trzeba naprawić i przyznam, że jak otrzymuję raporty dotyczące poszczególnych obszarów, to jest tam rzeczywiście co robić".

Wieczorek zapewnił też, że "nic złego nie stanie się zespołom badawczym w spółce IDEAS". "To wszystko, co pan profesor (Robert Sankowski – PAP) stworzył, będzie funkcjonowało dalej". (PAP)

Anna Bugajska

abu/ uka/ agt/ zan/